Zwemmen is een effectieve, niet belastende beweegvorm. Tijdens een schoolslag verbrandt het lichaam bijvoorbeeld hetzelfde aantal calorieën als wanneer men rustig jogt. Echter, in het water komt er 80 tot 90 procent minder druk op de botten en gewrichten (Swim Strong Foundation, 2016). Dit maakt dat oefeningen in het water ideaal zijn voor mensen met overgewicht om hun spieren, pezen en gewrichten zonder schokbelasting te laten wennen aan trainingsbelasting (Gezondheidsnet, 2017). Door de trainingsvormen vervolgens gedoseerd uit te breiden op het ‘droge’ is er minder kans op uitval door blessures. Het zwemtraject creëert een vorm van therapie waarin deelnemers persoonlijke succeservaringen kunnen opdoen tijdens het ontwikkelen van nieuwe vaardigheden. Hierbij wordt in een veilige context de ruimte geboden voor de beleving van achterliggende (onbewuste) emoties en cognities. De deelnemers leren reflecteren op hun eigen lichaamsbeleving (Graaf & Maliepaard, 2011). Dit maakt het mogelijk om tijdens het bewegen in het water groepsgewijs ook aan eventuele achterliggende problematiek te werken. Het informele karakter van de therapie bevordert de communicatie en draagt bij aan het uiten van emoties (Huizinga & Bosscher, 2011; Sime, 1996). Binnen de therapie wordt gekeken naar ‘de vraag achter de vraag’ voor een duurzame verandering, bijvoorbeeld door de focus te leggen op een positieve lichaamsbeleving in plaats van het lichaamsgewicht. De (zwem)oefeningen in het water richten zich op het bevorderen van de mobiliteit van zowel het boven- als het onderlichaam. Het voornaamste is dat de deelnemers zich prettig voelen en vooruitgang merken in hun fysieke gesteldheid. De grootste uitdaging is het creëren van een positieve sportbeleving, aangezien dit van belang is indien men sport en bewegen als structureel onderdeel van het leven wil maken (Otjens, 2019). Voor de deelnemers is het vaak een tijd geleden dat zij zich fysiek hebben ingespannen. Daarom wordt vooraf voorlichting gegeven over inspanningskenmerken, zoals een versnelde hartslag en zweten, die mogelijk gelijkenissen vertonen met angstklachten (Huizinga & Bosscher, 2011). De beweegtherapeut bepaalt samen met de deelnemers de individuele doelen en begeleidt hen met persoons- en ontwikkelingsgerichte coaching in hun proces. Naast de fysieke doelen richt de ondersteuning zich op gedragsverandering en een positieve mindset. Samen zorgen wij voor een positieve en gemotiveerde groepsdynamiek waarin een optimaal leerklimaat op psychisch en fysiek vlak met gevoel van veiligheid en vertrouwen wordt gewaarborgd. De deelnemers wordt bijvoorbeeld geleerd stil te staan bij hun lichaamsbeleving en hun gedachten te dissociëren van een (zware) fysieke inspanning (Holly & Shaffrath, 1998 in Huizinga & Bosscher, 2011). De deelnemers worden op weg geholpen met een beweegprogramma, afgestemd op hun individuele doelen en behoeften. Met gebruik van kennis en ervaring van beweegoefeningen, kan de deelnemer zijn/haar lichaam zelfstandig in een gezonde toestand onderhouden. Dit kan bestaan uit bewegen met weerstand van het water, diverse zwemslagen, spel- of samenwerkingsvormen, maar ook bijvoorbeeld duiken om (weer) een veilig gevoel in het water ervaren. Naarmate het programma vordert krijgen deelnemers mogelijk een positieve (nieuwe) ervaring, namelijk het gevoel dat zij fysiek sterk, krachtig en competent worden (Berger, 1997 in Huizinga & Bosscher, 2011). Tijdens de zwemsessies wordt een leeromgeving gecreëerd op basis van een stroming binnen het sociaal constructivisme. Dit houdt in dat de kennisoverdracht in groepsverband actief plaatsvindt tijdens het zwemmen en bewegen in het water. De lesgever stelt zich om die reden steeds minder als 'trainer' op gedurende de sessies, waardoor de oefeningen niet zozeer vanuit een directe overdracht passief worden opgevolgd. Dit houdt in dat de deelnemers actief worden betrokken in de totstandkoming van het beweegprogramma, waardoor zij samen bewust bezig zijn met de vele gevarieerde mogelijkheden in het water (Kallenberg et al., 2009). Dit maakt ‘self-testing’ mogelijk, hetgeen geldt als de meest effectieve leerstrategie: het zelfstandig bewust ophalen van eerder opgedane kennis (retrieval practice), waardoor er in grotere mate oefenstof duurzaam eigen gemaakt wordt (Surma et al., 2019). Het draagt eraan bij dat de deelnemers uiteindelijk zelfstandig kunnen bewegen en hun lichaam leren te verzorgen. De deelnemers kunnen hun nieuwe opgedane kennis en ervaring betreft bewegen duurzaam inzetten in hun eigen leven (Emck & Bosscher, 2004). Hiermee wordt mogelijk ook de doorstroom naar lokale zwemverenigingen vergemakkelijkt en gestimuleerd.